Takılardaki Motifler Ve Anlamları
Takıların üzerindeki motifler, takıların sadece süsleme amacıyla değil, aynı zamanda inanç, gelenek, kültür ve sembolizm yönünden de anlam taşıdığını gösterir. Takıların üzerindeki motifler, takıların yapıldığı malzeme, biçim, renk, teknik ve kullanım şekline göre değişiklik gösterebilir.
Takıların üzerindeki motiflerin anlamları hakkında genel bir bilgi vermek gerekirse, şunları söyleyebiliriz:
- Güneş: Yaşam kaynağı, ana, güç, ışık, bereket, sıcaklık, doğum, yenilenme, aydınlanma, bilgelik, tanrısal varlık gibi anlamlara gelir. Güneş motifinin takılarda kullanımı çok eski çağlardan beri görülmektedir. Örneğin, Troya'da bulunan altın güneş diski kolyesi¹, Hititlerde güneş tanrıçası Arinna'nın simgesi olarak kullanılan güneş diski. Anadolu Selçuklu döneminde altın ve gümüşten yapılmış güneş motifli yüzükler bunlara örnek olarak verilebilir.
- Kuş: Özgürlük, ruh, hava, uçma, yükselme, haber, iletişim, sevgi, sadakat, bereket, şans, koruma, ruhun ölümsüzlüğü gibi anlamlara gelir. Kuş motifinin takılarda kullanımı da çok yaygındır. Örneğin, Anadolu'da bulunan kuş biçimli altın küpeler, Türkmenlerde kuş biçimli gümüş yüzükler, Osmanlı döneminde kuş biçimli altın broşlar bunlara örnek olarak verilebilir.
- Yılan: Kötü anlamlarına karşın, yılan motifinin takılarda kullanımı hayır, bereket, şifa, koruma, yenilenme, sonsuzluk, bilgelik, güç, kuvvet, kader, hayat, ölüm gibi anlamlara gelir. Yılan motifinin takılarda kullanımı da çok eski çağlardan beri görülmektedir. Örneğin, Troya'da bulunan yılan biçimli altın bilezikler, Hititlerde yılan biçimli altın yüzükler, Anadolu'da yılan biçimli gümüş küpeler bunlara örnek olarak verilebilir.
- Üçgen: Geçmiş, şimdi ve gelecek, doğum, yaşam ve ölüm, beden, ruh ve akıl, baba, anne ve çocuk, ateş, su ve toprak, gök, yer ve insan gibi anlamlara gelir. Üçgen motifinin takılarda kullanımı da çok çeşitlidir. Örneğin, Anadolu'da üçgen biçimli altın küpeler, Türkmenlerde üçgen biçimli gümüş yüzükler, Osmanlı döneminde üçgen biçimli altın broşlar bunlara örnek olarak verilebilir.
- Sonsuzluk: Sonsuz sevgi, bağ, sadakat, devamlılık, döngü, denge, uyum, bütünlük gibi anlamlara gelir. Sonsuzluk motifinin takılarda kullanımı da çok yaygındır. Örneğin, Anadolu'da sonsuzluk biçimli altın küpeler, Türkmenlerde sonsuzluk biçimli gümüş yüzükler, Osmanlı döneminde sonsuzluk biçimli altın broşlar bunlara örnek olarak verilebilir.
- Dört Yapraklı Yonca: Şans, mutluluk, başarı, umut, sevgi, inanç, saygı, sağlık gibi anlamlara gelir. Dört yapraklı yonca motifinin takılarda kullanımı da çok popülerdir. Örneğin, Anadolu'da dört yapraklı yonca biçimli altın küpeler, Türkmenlerde dört yapraklı yonca biçimli gümüş yüzükler, Osmanlı döneminde dört yapraklı yonca biçimli altın broşlar bunlara örnek olarak verilebilir.